DE KRACHT VAN STEEN IN EEN LAND VAN KLEI

Door Antonie den Ridder.

“Een paradijs voor steenbeeldhouwers is Nederland zeker niet”. Het klinkt eerder laconiek dan verbeten. Kriskras door Nederland reizend met Ton Kalle langs diens recent vervaardigde beelden in de openbare ruimte, voegen we ons in verkeerstromen, die als mierencolonnes van een verstoord nest uitzwermen. Het gebrek aan open horizonnen en ongebreidelde natuur is voor een beeldhouwer als Kalle een voortdurend gemis. Maar ook het heersende kunstklimaat, waarin het theoretiseren de materiële gegevenheden en zintuiglijke beleving van het beeld vergaand aan zich ondergeschikt heeft gemaakt, maken de frequente werkperiodes in het buitenland tot een absolute ‘must’ voor de beeldhouwer. “Een beeld moet zintuiglijk beleefd worden en niet de speelbal worden in bloedeloze taalspelletjes rond toegekende betekenissen tussen kunstenaar en kunstbeschouwer”.

Vanuit een gepassioneerde liefde voor het materiaal en met aandacht voor vorm, kleur en volume transformeert hij met simpel ogende ingrepen de steen tot beeld. In Park Sijtwende te Leidschendam arrangeerde hij een achttal zwerfstenen in een samenhang, zodat ze de sterrenconstellatie van De Grote Beer weerspiegelen. Door weloverdachte situering van het beeld in dit open landschap ervaart de bezoeker aldaar een intensivering van de ruimtelijkheid. De directe verbinding tussen het glooiende laagland en de onmetelijke diepte van het heelal.

Hoewel een harmonische verbinding tussen natuur en beeld zijn voorkeur heeft, gaat Kalle de tegenstellingen niet uit de weg. In Middelharnis botsten werelden op elkaar, waar nieuwbouw en oorspronkelijke architectuur met elkaar vergroeiden. Op dit grensvlak, waar ooit schepen aanlegden in de oude haven, plaatste Kalle de metershoge en tonnen wegende sculptuur “Light my fire”, die je met enige verbeeldingskracht zou kunnen zien als een prehistorische vuurtoren.

“Tegenstellingen zijn soms overbrugbaar door er een derde element in onder te brengen. Het getal drie speelt overigens altijd een bijna vanzelfsprekende rol in mijn werk. Een tafel heeft immers ook maar drie poten nodig om een stabiele drager te zijn”. Geleid door de intuïtieve overtuiging, dat de wereld in al haar verschijningsvormen samenhang vertoont, die de beeldhouwer zichtbaar kan maken in zijn sculpturen, transporteert Ton Kalle volhardend de liefde voor het stenen beeld naar het vlakke land aan de Noordzee. Opdat wij ons meer bewust worden, dat we geen denkende machines zijn, maar vorm en kleur kunnen zien en steen kunnen voelen.